Cynia wytworna Zinnia elegans - pielęgnacja, stanowisko, wymagania

 

Cynie są to pospolicie uprawiane na kwietnikach rośliny roczne o niesamowitych kwiatach. Stosowane często na kwiat cięty, długo utrzymują się w wazonie. Ścina się je już rozwinięte, gdyż pąki nie rozwijają się w wodzie. 

Ta nieprzerwanie kwitnąca roślina sezonowa stanowi w czasie lata nieodłączny element przydomowych ogródków. Jej kwiaty mają najczęściej ciepłe kolory: żółty, złotożółty, pomarańczowy, ogniście czerwony i czerwonobrązowy. Spotykane są też kwitnące na purpurowofioletowo, biało, zielonkawo i w wielu odcieniach różowego. Kwiaty mogą być pojedyncze lub pełne, liście owalne, albo niemal sercowate, trochę szorstkie. 

Cyniom najbardziej odpowiada stanowisko słoneczne, rosną jednak dobrze także w półcieniu, gdzie tylko przez część dnia słońce pada bezpośrednio. 

🌸 Mnogość odmian

Ojczyzną cynii jest Meksyk. Były uprawiane przez Azteków. Dopiero w pierwszej połowie XIX w. roślina ta rozpowszechniła się w ogrodach europejskich. Spośród dziewiętnastu gatunków pochodzących z Nowego Świata uprawiane są obecnie zaledwie cztery. Bogactwo odmian jest jednak tak ogromne, że trudno dokonać wyboru. Do najokazalszych i najbardziej lubianych należy cynia wytworna (Zinnia elegans), jej odmiana 'Exquisit' o wielkich karminoczerwonych kwiatach. 

🌸 Tylko przez jeden rok 

Cynie są bardzo wrażliwe na niskie temperatury. Rośliny wyhodowane w pomieszczeniu można przesadzić do ogrodu dopiero wtedy, gdy nie grożą nocne przymrozki. Przy wystąpieniu najlżejszego mrozu, cynie giną. Poza tym, rośliny są łatwe w uprawie. 

🌸 Do ogrodu i bukietu

Kwiaty cynii długo wytrzymują w wazonie. Nie należy ścinać pąków, ponieważ nie rozwiną się w wodzie. Odpowiedni dla ściętych cynii będzie głęboki wazon napełniony letnią wodą, którą należy zmieniać codziennie. 

Cynie dobrze rosną w słonecznych miejscach w ogrodzie. Niskie odmiany można uprawiać w balkonowych skrzynkach oraz jako rośliny doniczkowe na parapecie okiennym. Odmiany pełnokwiatowe potrzebują żyźniejszej gleby niż odmiany o kwiatach pojedynczych. 

🌸 Wielkość 

Dorastają do wysokości 40-90 cm. Niskie odmiany osiągają najwyżej 20 cm wysokości. 

🌸 Kwitnienie i zapach

Cynie mają najcześciej pełne kwiaty w jaskrawych, żywych kolorach, choć istnieją także odmiany o kwiatach pojedynczych. Kwiaty cynii są duże, mają od 6 do 10 cm średnicy, niestety nie pachną. 

🌸 Światło i temperatura

Z powodu swojego tropikalnego pochodzenia cynie wymagają dużo ciepła: w czasie zimnej i wilgotnej pogody rośliny nie rozwijają się tak dobrze. Uprawiane jako rośliny doniczkowe, powinny być chronione przed ostrym słońcem. 

🌸 Podłoże i przesadzanie

Cynie rosną dobrze w ziemi ogrodowej, jeśli jest ona pulchna i żyzna oraz cechuje się dobrymi proporcjami wapnia i fosforu. Cynii się nie przesadza. Po pierwszych przymrozkach rośliny wyrywa się i odkłada na kompost. 

🌸 Rozmnażanie 

Nasiona cynii należy wysiewać w kwietniu w szklarni lub inspekcie. Gdy tylko ukażą się pierwsze listki, rośliny należy przerwać. Bezpośrednio na rabaty można wysiewać nasiona nie wcześniej niż połowa maja. Rośliny rozwijają się zdecydowanie lepiej, gdy wysiane zostaną najpierw w pomieszczeniu i dopiero później, w czerwcu przesadzone do ogrodu. Młode siewki są bardzo wrażliwe na późne wiosenne przymrozki. Niskie odmiany wysadza się w odstępach ok. 25 cm, wyższe - od 40 do 50 cm, aby rośliny miały dostatecznie dużo miejsca do rozwoju. 

🌸 Podlewanie i nawożenie

Cynie należy podlewać często i obficie. Do wody dodaje się regularnie niewielką ilość płynnego nawozu. 

🌸 Przycinanie 

Rośliny wytwarzają mnóstwo kwiatów nadających się na kwiat cięty. 

🌸 Otoczenie i ustawienie 

Cynie to bardzo piękne rośliny kwitnące w wielu kolorach. Wysokie i półwysokie odmiany dobrze nadają się do uprawy na zewnątrz. Niskie odmiany można z powodzeniem uprawiać na balkonie, albo w doniczkach. 

🌸 Przeciętny wiek

Niestety cynie u nas są kwiatami jednorocznymi. 

🌸 Choroby i szkodniki

✅ Biały mączysty nalot tworzy mączniak, którego pojawieniu się zapobiega częste spryskiwanie roślin rosnących na zewnątrz. Cynie uprawiane w pomieszczeniu należy często zraszać, aby wytworzyć odpowiednio wysoką wilgotność powietrza. Przy niezbyt silnej inwazji mączniaka, należy usunąć chore części rośliny. Powinno się także zmniejszyć dawkę nawozu azotowego i wody.

✅ Brązowe plamy na liściach oznaczają plamistość liści. Przed zakwitnięciem można profilaktycznie spryskać rośliny środkiem zawierającym miedź. Wszystkie chore liście należy usunąć. 

✅ Mszyce atakują przeważnie rośliny w ogrodzie. Spłukuje się je wodą. 

✅ Szara pleśń może się pojawić w czasie deszczowego lata, szczególnie wtedy gdy rośliny rosną zbyt blisko siebie. 

🌸 Polecane odmiany

🔝 Cynia wąskolistna (Zinnia angusifolia) - doskonała roślina okrywowa, niska, o drobnych kwiatach. Może rosnąć w ogródkach skalnych. W sprzyjających warunkach pojawiają się bardzo obficie. 

Odmiany: 'Starbright Mixed' (złote, pomarańczowe, białe); 'Tropical Snów' (białe). 

🔝 Cynia wytworna (Zinnia elegans)

Odmiany: 'Chippendale' (ciemnoczerwone ze złotymi czubkami); 'Dahlia-Flowered Mixed'; 'Giant Double Mixed'; 'Persian Carpet' (czekoladowe, kremowe, złote, kasztanowe, fioletowe, żółte).